
Brak infrastruktury nie wyklucza odliczenia VAT od faktur wystawionych przez tzw. podmioty nieistniejące – orzeczenie TSUE

-
Opublikowane przez radca prawny Arkadiusz Foryś
- Opublikowane w AktualnościOrzeczeniaPodatkiPrawo Unii EuropejskiejProcedura administracyjnaPrzedsiębiorcyVAT
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 22 października 2015 r. w sprawie o sygnaturze C-277/14 (mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez Naczelny Sąd Administracyjny (Polska) w postępowaniu: PPUH Stehcemp sp.j. Florian Stefanek, Janina Stefanek, Jarosław Stefanek przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Łodzi, zdecydowanie zanegował powszechną praktykę polskich Urzędów Skarbowych polegającą na kwestionowaniu prawa do odliczenia podatku naliczonego w oparciu o art. 88 ust. 3a pkt 1a ustawy o VAT, tj. w przypadku wystawianiu faktur przez tzw. podmiot nieistniejący, wskazując, że:
„jeżeli określone w szóstej dyrektywie materialne i formalne przesłanki powstania prawa do odliczenia zostały spełnione, niezgodne z zasadami funkcjonowania prawa do odliczenia przewidzianymi przez tę dyrektywę jest sankcjonowanie odmową możliwości skorzystania z tego prawa podatnika, który nie wiedział i nie mógł wiedzieć, że:
- w ramach danej transakcji dostawca dopuścił się przestępstwa lub
- że inna transakcja wchodząca w skład łańcucha dostaw, wcześniejsza lub późniejsza w stosunku do tej, której dokonał ów podatnik, została zrealizowana z naruszeniem przepisów o podatku VAT
(zob. podobnie wyroki:
Optigen i in., C‑354/03, C‑355/03 i C‑484/03, EU:C:2006:16, pkt 51, 52, 55;
Kittel i Recolta Recycling, C‑439/04 i C‑440/04, EU:C:2006:446, pkt 44–46, 60;
a także Mahagében i Dávid, C‑80/11 i C‑142/11, EU:C:2012:373, pkt 44, 45, 47)
(…)
nawet jeśli taki podatnik, gdy posiada informacje pozwalające podejrzewać istnienie nieprawidłowości lub przestępstwa, może być zobowiązany do uzyskania informacji o podmiocie, od którego zamierza nabyć towary lub usługi, aby upewnić się co do jego wiarygodności, to jednak organy podatkowe nie mogą w sposób generalny wymagać, żeby :
- podatnik ten badał, czy wystawca faktury za towary lub usługi, których odliczenie ma dotyczyć, dysponuje danymi towarami i jest w stanie je dostarczyć oraz
- podatnik ten badał,czy wywiązuje się z obowiązku złożenia deklaracji i zapłaty podatku VAT,
w celu upewnienia się, że:
- podmioty działające na wcześniejszych etapach obrotu nie dopuszczają się nieprawidłowości lub przestępstwa, albo
- żeby podatnik ten posiadał potwierdzające to dokumenty
(zob. podobnie wyroki:
Mahagében i Dávid, C‑80/11 i C‑142/11, EU:C:2012:373, pkt 60, 61;
Stroj trans, C‑642/11, EU:C:2013:54, pkt 49;
ZOBACZ WYROK TRYBUNAŁU SPRAWIEDLIWOŚCI UNII EUROPEJSKIEJ w sprawie Stroj trans, C‑642/11
a także postanowienie Jagiełło, C‑33/13, EU:C:2014:184, pkt 38, 39)
ZOBACZ POSTANOWIENIE TRYBUNAŁU SPRAWIEDLIWOŚCI UNII EUROPEJSKIEJ w sprawie Jagiełło, C‑33/13
(…)
przepisy szóstej dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwiają się one przepisom krajowym, które odmawiają podatnikowi prawa do odliczenia podatku VAT należnego lub zapłaconego od dostarczonych mu towarów z uwagi na to, iż faktura została wystawiona przez podmiot, który w świetle kryteriów przewidzianych przez te przepisy należy uważać za podmiot nieistniejący i nie ma możliwości ustalenia tożsamości rzeczywistego dostawcy towarów, chyba że zostanie wykazane:
- w świetle obiektywnych przesłanek i
- bez wymagania od podatnika ustaleń, do których nie jest on zobowiązany, że
ów podatnik wiedział lub powinien był wiedzieć, iż rzeczona dostawa wiązała się z przestępstwem w zakresie podatku VAT.”
TSUE wskazał też, że:
„jeżeli dana działalność gospodarcza polega na dostawach towarów dokonywanych w ramach szeregu transakcji sprzedaży, pierwszy nabywca i odsprzedawca tych towarów może ograniczyć się do zlecenia pierwszemu sprzedawcy transportu danych towarów bezpośrednio do drugiego nabywcy
(zob. postanowienia: Forvards V, C‑563/11, EU:C:2013:125, pkt 34;Jagiełło, C‑33/13, EU:C:2014:184, pkt 32),
przy czym sam niekoniecznie musi dysponować infrastrukturą służącą do magazynowania i transportu niezbędną do dokonania wskazanej dostawy towarów.„
ZOBACZ WYROK TRYBUNAŁU SPRAWIEDLIWOŚCI UNII EUROPEJSKIEJ