Gender w polskim prawie – konkretnie w kodeksie karnym
-
Opublikowane przez radca prawny Arkadiusz Foryś
- Opublikowane w AktualnościMałżeństwa - RozwodyOrzeczeniaprawo karne
Jak wynika z uchwały składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 2016 r. (I KZP 20/15):
„Zawarty w art. 115 § 11 k.k. zwrot „osoba pozostająca we wspólnym pożyciu” określa osobę, która pozostaje z inną osobą w takiej relacji faktycznej, w której pomiędzy nimi istnieją jednocześnie więzi duchowe (emocjonalne), fizyczne oraz gospodarcze (wspólne gospodarstwo domowe).
Ustalenie istnienia takiej relacji, tj. „pozostawania we wspólnym pożyciu”, jest możliwe także wtedy, gdy brak określonego rodzaju więzi jest obiektywnie usprawiedliwiony.
Odmienność płci osób pozostających w takiej relacji nie jest warunkiem uznania ich za pozostających we wspólnym pożyciu w rozumieniu art. 115 § 11 k.k.”
Uchwała ta została wydana w odpowiedzi na wniosek Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego z dnia 13 listopada 2015 r. związany z wątpliwościami interpretacyjnymi art. 115 par 11 Kodeksu Karnego:
„Osobą najbliższą jest małżonek, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek, a także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu.”
ZOBACZ TREŚĆ WNIOSKU PIERWSZEGO PREZESA SĄDU NAJWYŻSZEGO
Uchwała ta ma niezwykle istotne znaczenie praktyczne, gdyż zwrot „osoba pozostająca we wspólnym pożyciu” tworzy zawartą w art 115 par 11 K.K. definicję legalną (prawnokarną) „osoby najbliższej”, które to pojęcie stanowi element wielu norm prawnokarnych np.:
Art. 157. K.K. (Uszkodzenie ciała)
- 1. Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia, inny niż określony w art. 156 § 1, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
- 2. Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwający nie dłużej niż 7 dni, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
- 3. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 lub 2 działa nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
- 4. Ściganie przestępstwa określonego w § 2 lub 3, jeżeli naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia nie trwał dłużej niż 7 dni, odbywa się z oskarżenia prywatnego, chyba że pokrzywdzonym jest osoba najbliższa zamieszkująca wspólnie ze sprawcą.
- 5. Jeżeli pokrzywdzonym jest osoba najbliższa, ściganie przestępstwa określonego w § 3 następuje na jej wniosek.
Art. 190. § 1. K.K. (Groźba bezprawna):
Kto grozi innej osobie popełnieniem przestępstwa na jej szkodę lub szkodę osoby najbliższej, jeżeli groźba wzbudza w zagrożonym uzasadnioną obawę, że będzie spełniona, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Art. 209. § 1. K.K. (Uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego)
Kto uporczywie uchyla się od wykonania ciążącego na nim z mocy ustawy lub orzeczenia sądowego obowiązku opieki przez niełożenie na utrzymanie osoby najbliższej lub innej osoby i przez to naraża ją na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
powrót na stronę główną prawników z FWSK
